Wettelijke bepalingen

Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz)

De Wet kwaliteit, klachten en geschillen (Wkkgz) is 1 januari 2016 in gegaan. Dit nieuwe wetsvoorstel waarborgt dat zorggebruikers kunnen vertrouwen op goede zorg en een goede snelle en laagdrempelige afhandeling van klachten en geschillen. Zo moeten alle zorgverleners een klachtenfunctionaris aanstellen.

De Wkkgz geldt voor alle zorgaanbieders. Zowel voor zorginstellingen, als voor zelfstandige beroepsbeoefenaren (ZZP'ers) in de zorg. De wet geldt niet voor zorg die door de gemeente wordt geregeld. Zoals hulp in de huishouding en jeugdhulp.

De wet vervangt twee wetten op dit gebied:

• De Kwaliteitswet zorginstellingen
• De Wet klachtrecht cliënten zorgsector

Belangrijkste punten Wkkgz:

• De zorggebruiker heeft recht op informatie over onder meer de prestaties van zorgaanbieders, zodat de zorggebruiker een goede keuze kan maken tussen zorgaanbieders (bijvoorbeeld hoe vaak een medisch specialist een bepaalde ingreep heeft gedaan).
• Medische missers en fouten moeten verplicht aan de zorggebruiker worden gemeld en verplicht in het medisch dossier worden opgenomen.
• Zorgaanbieders worden verplicht de referenties van nieuwe zorgverleners te controleren die bij hen in dienst treden.
• Zorgverleners krijgen een veilige omgeving om incidenten te melden en te evalueren.
• Het ontslag van een zorgverlener wegens ernstig disfunctioneren moet bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) worden gemeld.
• Klachten van zorggebruikers worden transparant en informeel afgehandeld met behulp van een klachtenfunctionaris.
• Zorgaanbieders moeten binnen 6 weken een beslissing nemen over een klacht.
• Er komt een onafhankelijke geschilleninstantie die bindende uitspraken doet en een schadevergoeding kan toekennen.

De rol van de klachtenfunctionaris wordt belangrijker

Alle zorgverleners moeten uiterlijk 1 januari 2017 een klachtenfunctionaris hebben. De klachtenfunctionaris kan een gesprek tussen zorggebruikers en zorgverleners op gang brengen en bemiddelen. Een gesprek kan veel oplossen. De klachtenfunctionaris beschikt over de kennis om de zorggebruiker juist te informeren. Als het niets lukt om de klacht naar tevredenheid op te lossen, of als bemiddeling niet wenselijk is, dan krijgt de zorggebruiker de mogelijkheid om de klacht in tweede instantie aan een onafhankelijke geschilleninstantie voor te leggen. Deze geschillencommissie doet een bindende uitspraak en kan een schadevergoeding kunnen toekennen van maximaal 25.000 euro. Hiermee krijgt de zorggebruiker een extra alternatief naast een gang naar de civiele/burgelijke rechter. 

Wet kwaliteit, klachten en geschillen (Wkkgz)

Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

Sinds 1 januari 2020 is de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) van kracht. Deze wet vervangt de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz). De Wet Bopz is echter nog van toepassing in die gevallen waarin voor personen met een psychische stoornis een rechterlijke machtiging of inbewaringstelling is afgegeven onder de Wet Bopz.

Op grond van de Wvggz kunnen zorggebruikers ten aanzien waarvan een zorgmachtiging of (machtiging tot voortzetting van een) crisismaatregel is afgegeven en die verplichte zorg ontvangen een klacht indienen over:

1. De wilsonbekwaamheidsverklaring.
2. De wijze waarop de zelfbindingsverklaring tot stand is gekomen dan wel de inhoud van de zelfbindingsverklaring die niet aan de wettelijke vereisten voldoet.
3. De voorafgaand aan een crisismaatregel verleende tijdelijke verplichte zorg.
4. Het ontbreken van bepaalde informatie in en het bewaren van het medisch dossier.
5. Het niet verlenen van de in de zorgmachtiging of (machtiging tot voortzetting van de) crisismaatregel genoemde verplichte zorg dan wel het verlenen van verplichte zorg die daarin niet is opgenomen.
6. De beslissing van de zorgverantwoordelijke om een in de zorgmachtiging of (machtiging tot voortzetting van de) crisismaatregel genoemde verplichte zorgvorm daadwerkelijk te verlenen en de wijze van besluitvorming daaromtrent.
7. Het verlenen van tijdelijke verplichte zorg in noodsituaties.
8. De beslissing tot het aanvragen van een wijziging van de zorgmachtiging, omdat de tijdelijke verplichte zorg verleend in noodsituaties moet worden voortgezet dan wel het nalaten een wijziging van de zorgmachtiging aan te vragen wanneer reeds drie dagen verplichte zorg wordt verleend.
9. De inhoud van het schriftelijke besluit bij tijdelijke verplichte zorg in noodsituaties en de wijze waarop de tijdelijke verplichte zorg in noodsituaties in het dossier is vastgelegd.
10. Onderzoek aan kleding, lichaam, woonruimte dan wel poststukken en de inname van voorwerpen.
11. De rechtmatigheid van de huisregels en het niet overleggen en mondeling toelichten van de huisregels.
12. De beslissing tot overplaatsing naar een andere zorgaanbieder, geneesheer-directeur of zorgverantwoordelijke.
13. De beslissing tot tijdelijke onderbreking van de verplichte zorg.
14. Het stellen van voorwaarden en/of beperkingen aan de beslissing tot tijdelijke onderbreking of beëindiging van de verplichte zorg dan wel de intrekking van de beslissing tot beëindiging van verplichte zorg omdat de voorwaarden en/of beperkingen niet zijn nageleefd.
15. De (inhoud van de) voorwaarden en beperkingen bij de beslissing tot tijdelijke onderbreking of beëindiging van de verplichte zorg.
16. De periodieke evaluatie van de verplichte zorg.
17. Het niet-nakomen van de geheimhoudingsverplichting.
18. Het niet aanwijzen van een zorgverantwoordelijke bij een persoon die met een strafrechtelijke titel is opgenomen in een accommodatie en het niet informeren van de personen genoemd in artikel 9:3 Wvggz hierover.
19. Het niet (tijdig) opstellen van een zorgplan door de zorgverantwoordelijke bij een strafrechtelijke plaatsing.
20. Het niet in acht nemen van het bepaalde in artikel 9:5 Wvggz bij de behandeling van een persoon die met een strafrechtelijke titel is opgenomen in een accommodatie.
21. De beslissing van de zorgverantwoordelijke tot het verlenen van verplichte zorg bij personen die met een strafrechtelijke titel zijn opgenomen in een accommodatie, de beslissing van de geneesheer-directeur tot voorzetting/herhaling van de verplichte zorg en het niet in acht nemen van een aantal randvoorwaarden daaromtrent.
22. Het niet verlenen of in het zorgplan opnemen van de zorg die vermeld is in de zelfbindingsverklaring, opgesteld door een persoon die met een strafrechtelijke titel is opgenomen in een accommodatie.
23. De beslissing van de zorgverantwoordelijke om, ter afwending van een noodsituatie, middelen of maatregelen toe te passen waarin het zorgplan niet voorziet bij een persoon die met een strafrechtelijke titel is opgenomen in een accommodatie.
24. De beslissing van de zorgverantwoordelijke tot het opleggen van beperkingen aan een persoon die met een strafrechtelijke titel is opgenomen in een accommodatie.

Als u een klacht heeft over een van de vorige onderwerpen, dan kunt u een gemotiveerd schriftelijke klachtbrief indienen bij de klachtencommissie waarbij de zorgaanbieder in kwestie is aangesloten. Bij het opstellen van het klaagschrift, en ook in het vervolg van de klachtenprocedure, kunt u zich kosteloos laten bijstaan door klachtenfunctionaris (en/of patiëntvertrouwenspersoon (PVP)/cliëntvertrouwenspersoon). Bij de klachtencommissie kunt u een schorsingsverzoek indienen. U kunt op grond van de Wvggz tevens verzoeken om een schadevergoeding.

De contactgegevens van de klachtencommissie en klachtenfunctionaris staan u in de klachtenregeling van uw zorgaanbierder. Deze vindt u via onze Klachtenprocedure GGZ.

Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz)

Op grond van de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz) kunnen personen waarvoor een rechterlijke machtiging of inbewaringstelling is afgegeven klagen over:

• Een dwangbehandeling.
• Een wilsonbekwaamheidsverklaring.
• De toepassing van middelen en maatregelen, zoals separatie.
• Het doorzoeken van post op gevaarlijke voorwerpen en het beperken van het recht op het ontvangen van bezoek, het recht om te telefoneren dan wel het recht op bewegingsvrijheid.
• Het nalaten van een overeengekomen behandeling.

Op grond van de Wet Bopz kan bij de klachtencommissie niet worden verzocht om een schadevergoeding. Voor het overige is de klachtenprocedure op grond van de Wet Bopz gelijk aan die van de Wvggz.

Deze pagina delen